جناب آقای الحسینی در کنفرانس بین المللی مصر مقاله ای علمی با عنوان زیر ارائه می نماید
فضای مجازی در میان چالش ها و فرصت ها
جناب آقای سید محمد علی الحسینی مراتب تشکر صمیمانه خود را از شورای عالی اسلامی و جناب آقای دکتر محمد مختار جمعه وزیر اوقاف مصر به مناسبت دعوت از ایشان برای شرکت در سی و چهارمین کنفرانس بین المللی تحت عنوان: (فضای مجازی و ابزار مدرن گفتمان دینی میان استفاده عقلانی از آن و خروج از مسیر) ابراز نمود. و در این راستا با تقدیم یک مقاله علمی
تحت عنوان
(فضای مجازی میان چالش ها و فرصت ها) در این امر سهیم شد :
موضوع فضای مجازی از زمانی که پا به زندگی ما نهاد ، به دلیل ابهام حاکم بر آن و عدم آگاهی کافی در مورد نحوه انطباق با این جهان که واقعیت جدیدی را بر ما تحمیل نموده است، جنجالی بزرگ و حالتی از ترس به وجود آورد، متاسفانه نگاه جوامع ابتدایی ما به این جهان یک نگاه محدودکننده و سطحی بود که بر مبنای واکنش هایی نسبت به چالش های پیش روی این فضا صورت گرفت ، در حالی که این اکتشاف یک انقلاب فناورانه است که به اکثر نقاط جهان رسیده ، و زندگی ما را آسان تر نموده است، و آنقدر در جهان تاخته تا جاییکه از آن یک دهکده کوچک ساخته ، و تحولی شگرف در جوامع پدید آورده است، اما با این حال استفاده از آن همانند یک شمشیر دولبه است ، که یا در راستای اهداف منفی از آن استفاده می گردد که پیامدهای منفی بر جامعه، امنیت و ثبات خواهد داشت و یا زندگی ما را در جهت بهبود و تغییر به سوی بهتر شدن رهنمود خواهد ساخت که به لطف عقلانیت و آگاهانه عمل کردن به مقتضای مصلحت فرد و جامعه صورت خواهد گرفت.
اما نمود چالش های پیش رو عبارتند از :
ارتباط و آشنایی در جهت اهداف ناپسند: افرادی هستند که نفسشان آن ها را وسوسه می کند تا از فضای مجازی در راستای بدنام کردن دیگران و لکه دار کردن آبروی آن ها استفاده کنند، و یا به آن ها توهین کنند، تهمت بزنند، اخاذی کنند یا سایر جنایات را انجام دهند، که میبینیم از این کار خود خشنود و راضی هستند: " چون شیطان اعمال زشتشان را در نظرشان نیکو جلوه داد و از راه (حق) آنها را باز داشت "
وسیله ای برای نفرت پراکنی:
و این همان مطلبی است که مطالعات مربوط به بحث تأثیر شبکه های فضای مجازی در زمینه تحریک خشونت و برانگیختن درگیری های فرقه ای از طریق سخنان نفرت انگیز تأکید دارند امری که کینه ها و نفرت ها را می افزاید و سبب پراکندگی جوامع از یکدیگر می گردد به نحوی که آن ها از یکدیگر جدا می شوند، و انسجام و وحدت آن ها مورد تهدید واقع می شود؛ از این رو پیامبر اکرم (ص) فرمود :"حساس نباشید، جاسوسی نکنید، حسادت نکنید و از هم متنفر نباشید.."
سوء استفاده از آن جهت ترویج افکار افراطی:
بررسیهای کنونی نشان داده است که گروههای افراطی از فضای مجازی سوء استفاده نموده و از آن بهرهبرداری منفی میکنند و به وفور در آن حضور دارند تا باورهای نادرست و افکار نادرست مرتبط با گفتمان دینی را که نمایانگر جنبهای انحرافی آن است ، گسترش دهند، که با ترویج گفتمان فرقهگرایی منفور آغاز گشته و با سوء استفاده از گفتمان دینی برای مقاصد و اهداف سیاسی برای رسیدن به اهداف شیطانی استفاده می کنند؛ خداوند متعال فرموده است " { بگو: ای اهل کتاب، در دین خود به ناحق غلو نکنید و از پی خواهشهای آن گروه که خود پیش از این گمراه شدند و بسیاری را گمراه کردند و از راه راست دور افتادند نروید.}.
وسیله ای برای بسیج کردن جوانان جهت انجام اقدامات تروریستی:
گروههای تروریستی افراطی از فضای مجازی برای جذب جوانان استفاده نموده است، که از طریق بازاریابی ایدههای جذاب جهت جلب همدردی مخاطبین عمل می کند که پس از جذب آنها و بسیج کردنشان از طریق دستکاری تاروپودهای دین با فرمول های انحرافی ، و با سوء استفاده از شرایط اجتماعی آنها، برای به دام انداختن جوانان در دل سنگرهای تاریک و انجام عملیات تروریستی که در آن افراد بی گناه کشته می شوند بهره می گیرد.
- وسیله ای برای بی ثبات کردن امنیت و ثبات کشورها: امنیت در اندیشه و فکر اسلامی از اهمیت والایی برخوردار است، چرا که شرع از ترساندن افرادی که در امنیت به سر می برند ممانعت ورزیده است؛ چنانچه پیامبر اکرم (ص) می فرمایند: «برای مسلمان جایز نیست که مسلمان دیگری را به وحشت بیاندازد». در دهه گذشته، شبکه های رسانههای اجتماعی با انتشار شایعات خطرناک و جعل عکسها و فیلمها و تبلیغ اخبار و نشر شایعه ها واطلاعات جعلی و انتشار آنها در سطح وسیع، به امنیت بسیاری از کشورها آسیب رسانده است. همچنین با فراهم ساختن زمینه برای متخصصان رایانه ای جهت فرآیند زیرساخت سازی و کامپیوتری نمودن سیستم ها در بسیاری از کشورهای جهان، این فرصت را به سازمانهای تروریستی فراهم نموده که بتوانند آسیبهای شدید امنیتی وارد کنند و این مطلب خود دلیلی است کافی تا این فضا بزرگترین تهدید برای امنیت و ثبات کشورها تلقی شود.
(تبدیل چالش ها به فرصت)
جنبه های منفی فضای مجازی و دنیای مجازی در واقع نتیجه ی استفاده نادرست از آن هاست، از این رو می بایست با ایجاد موانعی متقابل این چالش ها را به فرصت هایی مثبت تبدیل نمود:
-ارتباطات پربار در فضای مجازی:
شکی نیست که شبکه های اجتماعی با تسهیل ارتباطات بین مردم و ملت ها و تبادل فرهنگی و دانش به گرد هم آوردن جوامع مختلف کمک کرده است، و این ارتباط به نوبه خود به توسعه جوامع مجازی که شروع به وضع قوانینی جهت پیوستن به گروه های خود کرده است، کمک نموده است؛ قوانینی همچون حفظ ارزش های اخلاقی و حفظ حریم خصوصی آن... علاوه بر این جهان مجازی به کشف استعدادها و برانگیختن خلاقیت ها نیز کمک کرده است.
- گسترش گفتمان تساهل و ترویج ارزش های اعتدال و حمایت از میان گرایی:
این امر با فعال کردن نقش سازمان های مذهبی و مؤسسات رسانه ای و ساخت محتواهای هدفمند در تلاش برای مقابله با سخنان نفرت انگیز و محدود کردن گسترش آن ها و لزوم اتخاذ اقداماتی جهت آگاه سازی جوامع و کشورها نسبت به این سخنان انجام می پذیرد. نقش دولتها، سازمان های دینی و نهادهای رسانهای همچنان نقش اصلی و پیشگام در ترویج ارزشهای تساهل و حمایت از رویکرد اعتدالگرایی و میانهروی در بین شهروندان از طریق فضای مجازی و حضور دائمی آنها در این محیط است تا از این طریق پاسخگوی هرگونه سوال و پرس و جویی مطابق با گفتمان های دینی مورد تایید باشند.
برادری انسانی راهی برای مقابله با نفرت و ترویج همزیستی است:
ترویج و گسترش ارزشهای مشترک انسانی در فضای مجازی در میان ادیان و فرهنگهای مختلف، فعالسازی مکانیسمهای گفتوگو و تفاهم و گسترش پلها، و ترویج فرهنگ مدارا و پذیرش دیگری و همزیستی مسالمتآمیز، می تواند به پایان دادن این احساس نفرت و به کارگیری خشم کمک میکند.
استفاده از فضای مجازی برای گرد هم آوری اسلامی:
گفتمان اسلامی خواستار وحدت و تقریب اسلامی است و از تفرقه و اختلاف منع می کند، چرا که گردهم آوری و ایجاد و گسترش پل ها در میان مذاهب اسلامی راهی برای حفظ امنیت و ثبات جوامع است؛ خداوند متعال می فرماید: « و شما مسلمانان مانند مللی نباشید که پس از آنکه آیات روشن برای (هدایت) آنها آمد راه تفرقه و اختلاف پیمودند». از این رو استفاده و بهره مندی از شبکه های اجتماعی برای ایجاد پل های میان پیروان مذاهب اسلامی و ایجاد گفتگو در بین آنها امری ضروری است.
|